Uluslararası ticarette, mal alışverişinde alıcı ve satıcı arasındaki sorumlulukları belirlemek için kullanılan kurallara Incoterms denir. ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) tarafından belirlenen bu kurallar, malların teslim yerini, riskin geçişini, taşıma ve sigorta sorumluluklarını netleştirir.
Incoterms 2020, en güncel versiyonudur ve özellikle denizyolu taşımacılığı için bazı terimler oldukça önemlidir.
⚓ Sadece Denizyolu ve İç Su Yolu Taşımacılığına Uygun 4 Incoterms Kuralı
🚢 1. FAS (Free Alongside Ship) – Gemi Yanında Teslim
- Satıcı, malları geminin yanına getirerek teslim eder.
- Taşıma masrafı ve risk, bu noktadan sonra alıcıya geçer.
- Genellikle dökme yüklerde tercih edilir.
🚢 2. FOB (Free on Board) – Gemiye Teslim
- Satıcı, yükü gemiye yükleyene kadar sorumludur.
- Risk ve masraflar, yük gemiye yüklendiği anda alıcıya geçer.
- Konteyner taşımacılığında çok yaygın olarak kullanılsa da, aslında LCL taşımalarında önerilmez.
🚢 3. CFR (Cost and Freight) – Masraf ve Navlun Ödenmiş
- Satıcı, gemiyle taşıma ücretini öder ama risk, yük gemiye yüklendiğinde alıcıya geçer.
- Sigorta dahil değildir, sadece navlun içerir.
🚢 4. CIF (Cost, Insurance and Freight) – Masraf, Sigorta ve Navlun Ödenmiş
- CFR’a benzer; ancak taşıma sigortası da satıcı tarafından yaptırılır.
- Alıcı için daha güvenli bir seçenektir.
📦 Multimodal (Çok Modlu) Taşımacılıkla Uyumlu Diğer Incoterms’ler
Aşağıdaki kurallar hem denizyolu hem de karayolu, demiryolu, havayolu gibi diğer taşıma yöntemleri için geçerlidir:
- EXW (Ex Works – İş Yerinde Teslim)
- FCA (Free Carrier – Taşıyıcıya Teslim)
- CPT (Carriage Paid To – Taşıma Ücreti Ödenmiş)
- CIP (Carriage and Insurance Paid to – Taşıma ve Sigorta Dahil)
- DAP (Delivered at Place – Belirlenen Yerde Teslim)
- DPU (Delivered at Place Unloaded – Boşaltılmış Teslim)
- DDP (Delivered Duty Paid – Gümrük Vergisi Ödenmiş Teslim)
Konteyner taşımacılığında genellikle FCA, CPT, CIP, DAP gibi kurallar daha uygundur.
🧭 Denizyolu Taşımacılığında Incoterms Seçimi Neden Önemlidir?
- Yanlış Incoterms seçimi, masrafların ve risklerin kime ait olduğu konusunda sorun yaratabilir.
- Özellikle FOB ve CIF gibi kurallar, sadece gemiye yükleme yapılan limanlar için uygundur.
- LCL gönderilerde gemiye yükleme birebir yapılmadığı için FCA gibi kurallar daha doğrudur.