Navlun, denizyolu taşımacılığında bir yükün gemi ile bir limandan başka bir limana taşınması karşılığında ödenen taşıma ücretidir. Başka bir deyişle, navlun, taşıma hizmetinin bedelidir ve denizyolu taşımacılığının temel maliyet kalemlerinden biridir.
⚓ Navlun Neleri Kapsar?
Navlun ücretinin kapsamı taşıma türüne, armatör firmasına ve anlaşmaya göre değişebilir. Genellikle aşağıdaki kalemleri içerir:
- Temel taşıma ücreti (Base Freight)
- Yükleme ve boşaltma hizmet bedelleri (THC – Terminal Handling Charges)
- Akaryakıt farkı (BAF – Bunker Adjustment Factor)
- Kur farkı (CAF – Currency Adjustment Factor)
- Liman ücretleri, güvenlik bedelleri, evrak işlemleri
⚠️ Her armatör tüm masrafları fiyata dahil etmeyebilir. Bazıları “All In” (her şey dahil), bazıları ise “Freight + Local Charges” (taşıma + yerel masraflar) şeklinde teklif verir.
🧮 Navlun Nasıl Hesaplanır?
Navlun hesaplamasında kullanılan iki temel birim vardır:
🔹 1. Yük hacmi (CBM – Cubic Meter):
- 1 CBM = 1 metreküp
- LCL taşımacılıkta kullanılır.
🔹 2. Konteyner bazlı (FCL):
- 20’lik ya da 40’lık konteyner fiyatları üzerinden sabit ücret belirlenir.
- Örneğin: 20’lik konteyner için 1.000 USD, 40’lık için 1.800 USD gibi.
📦 LCL Taşımacılıkta Navlun Örneği
5 CBM ve 800 kg ağırlığında bir yük için:
Navlun = 5 x birim fiyat (örneğin 50 USD/CBM) = 250 USD
Ancak bazı firmalar 1 CBM = 1 ton eşlemesini yapar ve daha yüksek olan değer üzerinden ücretlendirir. Bu eşitlikte:
- 5 CBM mi büyük, 0.8 ton mu?
- 5 CBM daha büyük olduğu için ücret bu değer üzerinden hesaplanır.
💰 Navlun Teklifinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Navluna dahil olan ve olmayan ücretler net belirtilmeli.
- Varış limanındaki “yerel ücretler” mutlaka sorulmalı.
- Fiyat geçerlilik süresi (validity) ve gemi kalkış tarihleri öğrenilmeli.
🧾 Ek Masraflar ve Diğer Ücretler
- Demuraj: Konteynerin limanda serbest süreyi aşması
- Detention: Konteynerin müşteride bekletilmesi
- Storage: Liman sahasında bekleme ücreti
- Documentation Fee: Evrak düzenleme bedeli
- Security Surcharge: Liman güvenliği için ek bedel
