Denizyolu konteyner taşımacılığında son yıllarda giderek artan bir sorun haline gelen port congestion (liman tıkanıklığı), lojistik süreçleri doğrudan etkileyen bir kriz türüdür. Gemi trafiğinin yoğunlaşması, terminal kapasitesinin yetersiz kalması ve operasyonel aksamalar, konteynerlerin uzun süre limanda beklemesine neden olur.
⚠️ Port Congestion Nedir?
Port congestion; gemilerin limana giriş yapamayıp açıkta beklemesi, yanaşan gemilerin yükleme/boşaltma işlemlerinin gecikmesi ve konteynerlerin limanda uzun süre kalması durumudur. Bu tıkanıklık, çoğunlukla aşağıdaki nedenlerden kaynaklanır:
- Aşırı navlun talebi ve global ticarette ani artış
- Liman altyapısının yetersizliği
- İş gücü eksikliği ve grevler
- Gümrükleme gecikmeleri
- Pandemi gibi olağanüstü küresel olaylar
- Doğal afetler ve hava koşulları
📉 Liman Tıkanıklığının Taşımacılığa Etkileri
- Gecikmeler: Teslimat süreleri uzar, tedarik zinciri aksar.
- Artan Maliyetler: Demuraj, detention ve depolama ücretleri artar.
- Kapasite Sorunları: Yeni gelen gemiler için rıhtım bulunamaz.
- Navlun Fiyatlarında Dalgalanma: Azalan kapasite, taşıma ücretlerini artırır.
- Tedarik Zinciri Dengesizliği: Boş konteyner kıtlığı, ithalat-ihracat dengesini bozar.
🧠 Liman Tıkanıklığını Yönetme Stratejileri
- Alternatif limanlara yönlendirme
- LCL (parsiyel) yük planlaması ile konteyner verimliliğini artırma
- Yükleme/boşaltma sürelerini kısaltacak ön hazırlık
- Dijital platformlarla liman rezervasyon ve izleme sistemlerinin kullanımı
- Serbest süre ve taşıma planlamasının optimize edilmesi
